mad nomad: Αφού υπήρξαν αιτήματα να εξιστορήσει η Αγγελική τις περιπέτειές μας, έγραψε εκείνη το παρακάτω άρθρο. Απολαύστε το!

Ξεκινήσαμε την περιπλάνησή μας στην Έρημο Ατακάμα με μια επίσκεψη στο European Southern Observatory (ESO), στο Όρος Paranal. Το εν λόγω αστεροσκοπείο χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκά κονδύλια, κάτι που ενόχλησε ιδιαίτερα ένα Γερμανό κατά την ξενάγησή μας, ο οποίος γκρίνιαζε συνέχεια για τους φόρους του! Εντυπωσιαστήκαμε από το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (Very Large Telescope), το οποίο αποτελείται από τέσσερα επί μέρους τηλεσκόπια. Ενημερωθήκαμε για τη λειτουργία του, μπήκαμε μέσα στις εγκαταστάσεις, ενώ επισκεφτήκαμε και το ιδιαίτερο κτίριο, όπου στεγάζονται οι επιστήμονες και μηχανικοί, καθώς και άλλοι εργαζόμενοι στο αστεροσκοπείο. Είναι ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον κτίριο, από αρχιτεκτονική σκοπιά και όχι μόνο, στο οποίο μάλιστα είχαν γίνει τα γυρίσματα της ταινίας “Quantum of Solace” του James Bond! Στον απέναντι λόφο, στο Cerro Amazones, χτίζεται ένα Extremely Large Telescope (ELT), το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2029.

Αυτό είναι το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο του European Southern Observatory στο Όρος Paranal, σ’ ένα σημείο της Ερήμου Ατακάμα με ιδανικές συνθήκες για την παρατήρηση του διαστήματος.

Φεύγοντας από το αστεροσκοπείο, κάναμε μια στάση στο διάσημο γλυπτό, το «Χέρι της Ερήμου», που συμβολίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, που καταπατήθηκαν σφοδρά κατά τη δικτατορία του Πινοσέτ. Η Έρημος Ατακάμα αποτέλεσε μέρος μυστικής ταφής για χιλιάδες δολοφονημένους και αγνοούμενους αντιφρονούντες εκείνη την εποχή και μάλιστα συγγενείς των αγνοούμενων αυτών μέχρι και σήμερα ψάχνουν για λείψανα των αγαπημένων τους μέσα στην αχανή έρημο.

Το περίφημο «Χέρι της Ερήμου» συμβολίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, που καταπατήθηκαν σφοδρά κατά τη δικτατορία του Πινοσέτ.

Επόμενή μας στάση ήταν η παραλιακή πόλη Antofagasta, η οποία είναι διάσημη για το χυτήριο Huanchaca, όπου επεξεργάζονταν τα ορυκτά από τα ορυχεία της περιοχής. Δε λειτούργησε για παραπάνω από μια δεκαετία, απασχολούσε όμως περίπου το 10% του πληθυσμού της πόλης! Η Antofagasta ήταν, επίσης, σημαντικός σιδηροδρομικός σταθμός, που συνδεόταν με τη La Paz της Βολιβίας. Οι, εγκαταλειμμένες πλέον, σιδηροδρομικές εγκαταστάσεις της είναι αρκετά γραφικές, ενώ οι γραμμές του τρένου φτάνουν μέχρι και το λιμάνι. Συναντηθήκαμε ξανά με τα αγαπημένα μου θαλάσσια λιοντάρια, που αράζουν στην ξύλινη εξέδρα, αλλά κάνουν και βόλτες στο παραλιακό πεζοδρόμιο! Στη συνέχεια επισκεφτήκαμε και το, επίσης παραθαλάσσιο, Iquique, όπου ο Ηλίας πέταξε και πάλι με το παραπέντε του και προσγειώθηκε δίπλα στους ουρανοξύστες της πόλης!

Κατασκήνωση κάτω από τον έναστρο ουρανό της Ερήμου Ατακάμα!

Ξαναμπαίνοντας βαθιά μέσα στην Έρημο Ατακάμα, σταματήσαμε για να επισκεφτούμε τον οικισμό La Palma, ο οποίος στέγαζε τους εργάτες των ορυχείων και των διυλιστηρίων Humberstone και Santa Laura, όπου εξορυσσόταν νιτρικό νάτριο. Η ουσία αυτή ήταν εξαιρετικά σημαντική παλαιότερα, καθώς χρησιμοποιούταν για λιπάσματα κι εκρηκτικές ύλες, ενώ αποτελούσε το σημαντικότερο εξαγώγιμο προϊόν της Χιλής! Όλα άλλαξαν, ωστόσο, το 1960, όταν οι Γερμανοί βρήκαν τρόπο να παράγουν εργαστηριακά νιτρικό νάτριο. Ο οικισμός La Palma λειτουργεί, πλέον, ως υπαίθριο μουσείο και είναι εξαιρετικά καλοδιατηρημένος. Υπήρχε σχολείο, θέατρο, σινεμά, πισίνα, γήπεδα τένις, μεγάλη αγορά και τόσα άλλα, που μας έδωσαν την εντύπωση ότι ακόμα και μέσα στην έρημο, η ζωή των ανθρώπων που ζούσαν εκεί, δεν είχε να ζηλέψει κάτι από τη ζωή στα αστικά κέντρα. Δεν ήταν όλα τόσο ρόδινα όμως, καθώς υπήρξαν και περιστατικά αιματηρών καταστολών εργατικών εξεγέρσεων, κάτι συνηθισμένο την εποχή εκείνη, δυστυχώς.

Το 1872, όταν ακόμα αυτές οι περιοχές ανήκαν στο Περού, στο Humberstone εξορυσσόταν ένα από τα σημαντικότερα προϊόντα της εποχής εκείνης, το νιτρικό νάτριο.

Σειρά στην εξερεύνησή μας είχαν τα υψίπεδα των Άνδεων, το λεγόμενο “altiplano”. Ο Ηλίας, ως λάτρης του υψομέτρου, ανυπομονούσε, ενώ εγώ ανησυχούσα για τον κινητήρα του βαν και τους κακοτράχαλους χωματόδρομους, που θα έπρεπε να διασχίσω. Περάσαμε μέσα από τα Εθνικά Πάρκα Isluga και Lauca. Τα τοπία ήταν πραγματικά πανέμορφα κι εξωπραγματικά, αλλά η οδήγηση υπερβολικά απαιτητική και οι δρόμοι δεν ήταν καν δρόμοι, με αποτέλεσμα να πέσει το πίσω μέρος του βαν σε μια χαράδρα! Ευτυχώς που έχουμε τετρακίνηση και αργό διαφορικό! Σε αυτήν τη διαδρομή είδαμε τα πρώτα λάμα και αλπάκα, με τα οποία θα είμαι ερωτευμένη για πάντα! Συναντήσαμε, επίσης, εγκαταλειμμένους οικισμούς με όμορφες εκκλησίες. Γενικά, ήταν παντού εμφανές το στοιχείο της εγκατάλειψης στην περιοχή, αλλά με τόσο δύσκολες συνθήκες διαβίωσης, είναι κατανοητό. Στο τέλος της διαδρομής, μας υποδέχτηκε μια ορεινή λίμνη με θερμές πηγές, ατμούς, άργιλο κι εκπληκτική θέα στα γύρω, χιονισμένα βουνά και ηφαίστεια, που σίγουρα μας αποζημίωσε για τη δύσβατη διαδρομή!

Με τα λάμα και τα αλπάκα ερωτεύτηκα από την πρώτη ματιά!

Περάσαμε τις επόμενες μέρες περιπλανώμενοι στα υψίπεδα των Άνδεων, που ήταν η χαρά του Ηλία! Απόλαυσε πολλές διαδρομές με τη μοτοσυκλέτα του ξεπερνώντας τα 5.000 μέτρα υψόμετρο κι έζησε εμπειρίες, που θα θυμάται για μια ζωή! Εγώ το πήγα πιο συντηρητικά, για να μην ταλαιπωρηθεί το βανάκι. Παρά το συντηρητισμό μου, ωστόσο, είχαμε μια άσχημη περιπέτεια στο χωριό Putre, κεφαλοχώρι των ιθαγενών της περιοχής, των Aymara. Εκεί μας έβαλαν, κατά λάθος, βενζίνη αντί για πετρέλαιο κι ο κινητήρας σταμάτησε να λειτουργεί! Ευτυχώς, ο Ηλίας έκανε άμεσα τις απαραίτητες ενέργειες κι έτσι σώθηκε ο Δον Ρούφος χωρίς ζημιές.

Με τον Κακτάκη, ο Ηλίας σκαρφάλωσε μέχρι τα 5.000 μέτρα υψόμετρο, στην περιοχή Suriplaza, κοντά στο τριεθνές Χιλή – Βολιβία – Περού!

Έχοντας εξερευνήσει ένα σημαντικό μέρος των υψιπέδων των Άνδεων, στραφήκαμε πάλι προς τη δύση και τον Ειρηνικό Ωκεανό, με προορισμό την πόλη Arica, τη βορειότερη της Χιλής. Περάσαμε δίπλα από την κοιλάδα Lluta, η οποία μοιάζει με όαση. Σταματήσαμε λίγο πριν την Arica, προκειμένου να επισκεφτούμε ένα μουσείο με μούμιες των Chinchorro, οι οποίες χρονολογούνται από το 5000 π.Χ., δύο χιλιάδες χρόνια πριν τις παλαιότερες αιγυπτιακές μούμιες που έχουν ανακαλυφθεί! Το θαύμα είναι πως βρέθηκαν τόσο καλοδιατηρημένες, που αρκετές έχουν ακόμα και τα μαλλιά τους! Η Arica αποτελεί σημαντικό λιμάνι της περιοχής, το οποίο μάλιστα, εξυπηρετεί και τη Βολιβία, αφότου έχασε την πρόσβαση στη θάλασσα με τον Πόλεμο του Ειρηνικού. Ο καθεδρικός ναός της, καθώς και το κτίριο όπου στεγάζονταν παλαιότερα τα τελωνεία της πόλης, σχεδιάστηκαν από τον γνωστό σε όλους μας Άιφελ.

Οι μούμιες των Chinchorro χρονολογούνται από το 5000 π.Χ., δύο χιλιάδες χρόνια πριν τις παλαιότερες αιγυπτιακές μούμιες που έχουν ανακαλυφθεί!

Επόμενος σταθμός μας ήταν το χωριό Pisagua, το οποίο επίσης βρίσκεται στα παράλια του Ειρηνικού Ωκεανού, στη μέση της ερήμου και αρκετά μακριά απ’ οτιδήποτε άλλο. Η Pisagua στο παρελθόν αποτελούσε σημαντικό λιμάνι και άκμασε στο τέλος του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα, καθώς από εκεί γινόταν η εξαγωγή του νιτρικού νατρίου. Αφού η βιομηχανία αυτή κατέρρευσε, η Pisagua βρέθηκε και πάλι στο επίκεντρο κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Πινοσέτ (1973 – 1990), καθώς χρησιμοποιήθηκε ως στρατόπεδο συγκέντρωσης για τους αντιφρονούντες. Επισκεφτήκαμε το νεκροταφείο έξω από το χωριό, όπου είχαν κρυφά θαφτεί αρκετά θύματα της χούντας. Το μέρος αυτό ήταν απόκοσμο… Στη Χιλή δεν είναι ασυνήθιστα τα νεκροταφεία στην άμμο. Είδαμε αρκετά στο ταξίδι μας. Για έναν Έλληνα, όμως, είναι κάπως παράξενο το θέαμα.

Στην Pisagua θάφτηκαν κρυφά αρκετά θύματα της δικτατορίας του Πινοσέτ (1973 – 1990).

Μετά τη μικρή μας περιήγηση στις ακτές της Βόρειας Χιλής, κατευθυνθήκαμε γι’ ακόμα μια φορά στην ενδοχώρα, με τελικό προορισμό μας την τουριστική κωμόπολη San Pedro de Atacama. Στον δρόμο κάναμε μια στάση στο ορυχείο Chuquicamata, κοντά στην πόλη Calama, το οποίο είναι ένα από τα μεγαλύτερα ορυχεία χαλκού επιφανειακής εκμετάλλευσης στον κόσμο! Χάρη σε αυτό, αλλά και σε άλλα ορυχεία, τα οποία είναι κρατικοποιημένα από το 1971, η Χιλή είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη παραγωγή χαλκού παγκοσμίως. Στη συνέχεια, ξανανεβήκαμε στα υψίπεδα των Άνδεων, είδαμε θερμοπίδακες και κολυμπήσαμε σε θερμά ποτάμια! Περάσαμε μερικά ακόμα παγωμένα βράδια στα υψίπεδα, πριν την τελική ευθεία για το San Pedro de Atacama.

Πώς ν’ αντισταθώ σ’ ένα ποτάμι με καυτό νερό στα 4.300 μέτρα υψόμετρο, στις ηφαιστειακές περιοχές των υψιπέδων των Άνδεων;

Η κατάβαση προς το San Pedro de Atacama ήταν αρκετά ανακουφιστική για ’μένα, καθώς είχα κουραστεί από το ανελέητο κρύο και τους ισχυρούς ανέμους των υψιπέδων. Η κωμόπολη, εκ πρώτης όψεως, ήταν άσχημη και κάπως μίζερη. Ωστόσο, με το που μπήκαμε στο κέντρο, άλλαξαν όλα! Το San Pedro de Atacama είναι εξαιρετικά γραφικό, με όμορφα χρώματα και χαμηλά κτίρια, που δένουν τέλεια με την έρημο τριγύρω. Όλο το κέντρο της πόλης μοιάζει με καρτ ποστάλ! Αποτελεί, επίσης, ορμητήριο για περιηγήσεις στην Έρημο Ατακάμα, παρατήρηση άστρων κι εκδρομές στη γειτονική Βολιβία. Έτσι έχει αρκετούς τουρίστες και μια χίπικη, θα έλεγε κανείς, ατμόσφαιρα. Από το Valparaíso είχαμε να δούμε όμορφη πόλη, που χαιρόσουν να την περπατήσεις. Μείναμε δυο μέρες στην κωμόπολη και κατόπιν κατευθυνθήκαμε ξανά προς την έρημο, για να θαυμάσουμε τα εντυπωσιακά της τοπία και να περάσουμε ένα βράδυ στο διάσημο Magic Bus, ένα εγκαταλειμμένο λεωφορείο στη μέση του πουθενά! Κάπως έτσι ολοκληρώθηκε η περιήγησή μας στη Χιλή και ξεκινήσαμε για τα σύνορα με την Αργεντινή, προκειμένου να εξερευνήσουμε το βορειοδυτικό κομμάτι της, που έλειπε από τη συλλογή μας.

Το κέντρο του San Pedro de Atacama είναι εξαιρετικά γραφικό, με όμορφα χρώματα και χαμηλά κτίρια, που δένουν τέλεια με την έρημο τριγύρω!

Αυτό είναι το τέταρτο επεισόδιο του ντοκιμαντέρ μας σχετικά με τις περιπέτειές μας στη Χιλή: